W Poznaniu rozpoczęła się instalacja komputera kwantowego PIAST-Q
Rozpoczęła się instalacja komputera kwantowego PIAST-Q w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym (PCSS). To pierwsze tego typu przedsięwzięcie realizowane w Polsce w ramach unijnego programu EuroHPC JU.
PIAST-Q to komputer kwantowy oparty na technologii uwięzionych jonów. Jego moc obliczeniowa wynosi 20 kubitów. System chłodzony jest powietrzem i zużywa do 2 kW energii. Sprzęt został dostarczony przez firmę Alpine Quantum Technologies z Austrii.
Projekt PIAST-Q powstaje w ramach European High Performance Computing Joint Undertaking (EuroHPC JU), inicjatywy tworzonej wspólnie przez Unię Europejską, państwa członkowskie i partnerów prywatnych. Celem przedsięwzięcia jest budowa europejskiego ekosystemu superkomputerów wysokiej wydajności. Poznańska instalacja jest pierwszą infrastrukturą EuroHPC zlokalizowaną w Polsce.
"Mamy teraz od kilku tygodni do trzech miesięcy, żeby zintegrować wszystkie komponenty komputera. Będzie to bardzo duży system, jeśli chodzi o moc i wydajność; prawdopodobnie najpotężniejszy w Polsce, jeśli chodzi o moc obliczeniową. To, co chcielibyśmy zrobić, to zintegrowanie systemu kwantowego z systemem dla AI. Bo na tym styku dwóch technologii pojawiają się zupełnie nowe możliwości zastosowań, nowe pomysły na to, w jaki sposób symulować najbardziej skomplikowane problemy" - powiedział Krzysztof Kurowski, koordynator projektu PIAST-Q oraz konsorcjum EuroQCS-Poland.
Koszt instalacji i utrzymania komputera kwantowego szacowany jest na maksymalnie 20 mln euro. Połowa tej kwoty pochodzi z budżetu EuroHPC, druga część z budżetu państwowego.
Równolegle w PCSS planowana jest budowa superkomputera PIAST-AI, przeznaczonego do zadań związanych z uczeniem maszynowym. Uruchomienie tzw. fabryki AI przewidywane jest na koniec 2026 roku. Szacunkowy koszt inwestycji wynosi do 100 mln euro, z takim samym podziałem finansowania jak w przypadku PIAST-Q.
Superkomputer PIAST-AI ma znaleźć zastosowanie w wielu sektorach, m.in. ochronie zdrowia, cyberbezpieczeństwie, robotyce, eksploracji kosmosu, energetyce, rolnictwie i badaniach nad zmianami klimatycznymi.
"Jestem wdzięczny EuroHPC JU i Komisji Europejskiej za wzorową współpracę przy tym projekcie. Nowy komputer kwantowy PIAST-Q, spełniający najwyższe międzynarodowe standardy, wspiera szeroki zakres działań – od optymalizacji kwantowej, przez badania nad kwantowym materiałoznawstwem, po kwantowe uczenie maszynowe. Przed nami wciąż wiele nieodkrytych zastosowań, a potencjał tego komputera będzie tylko rosnąć" - powiedział Dariusz Standerski, wiceminister cyfryzacji.
