Erozja europejskiego przemysłu elektronicznego zagrożeniem dla strategii autonomii

Raport zatytułowany „Securing the Electronics Value Chain: The Blind Spot in the European Union’s Industrial Defence Strategy?” wskazuje, że udział komponentów elektronicznych w sprzęcie obronnym wzrósł z 10% w 2000 roku do 17% w 2023 roku, a prognozy mówią o 25% wzroście do 2035–2040. Mimo to baza produkcyjna elektroniki w Europie znacznie się skurczyła — udział Europy w globalnej produkcji elektroniki spadł o ponad 35%, osiągając zaledwie 11,6% w 2023 roku.

Gotowość obronna Europy jeszcze nigdy nie stanowiła tak dużego priorytetu, jednak kluczowe ogniwa w łańcuchu wartości przemysłu obronnego mogą jednocześnie być jego najbardziej newralgicznymi elementami. Raport ostrzega, że bez pilnych działań wzmacniających europejski ekosystem produkcji elektroniki, region może być poważnie narażony na zakłócenia w łańcuchu dostaw ważnego sprzętu, w tym dronów, systemów radarowych i bezpiecznych systemów komunikacyjnych.

W obliczu rosnącej presji na odbudowę suwerenności w zakresie produkcji elektroniki, wydarzenia branżowe, takie jak nadchodzące Evertiq Expo w Krakowie 28 maja 2025, coraz silniej koncentrują się na kwestiach bezpieczeństwa i obronności.

„Bezpieczeństwo i gotowość obronna Europy będą coraz bardziej zależne od naszej zdolności do produkcji kluczowej elektroniki na naszym kontynencie — a to właśnie w tym obszarze jesteśmy najbardziej narażeni” w komunikacie prasowym powiedziała Alison James, dyrektor ds. relacji z rządami europejskimi IPC. „Bez odpornego łańcucha dostaw elektroniki nie ma odpornego europejskiego sektora obronnego. Ten sektor ma strategiczne znaczenie w obliczu nowych realiów geopolitycznych. Raport wzywa Unię Europejską do umieszczenia elektroniki w centrum przyszłych strategii przemysłu obronnego jako elementu budowy bazy przemysłowej regionu.”

Aby stawić czoła tym wyzwaniom, raport IPC przedstawia konkretne rekomendacje polityczne, w tym: pilny przegląd zdolności produkcyjnych elektroniki, nowe źródła finansowania, zwiększenie europejskiej produkcji obronnej oraz łatwiejszy dostęp i większe możliwości dla MŚP.

W badaniu wskazano trzy warstwy łańcucha wartości elektroniki szczególnie narażone na ryzyko:

• Zaawansowane pakowanie układów scalonych: tylko 8% światowej produkcji w sektorze obronnym odbywa się w UE.
   
• Płytki drukowane (PCB): jedynie 6% światowej produkcji PCB dla potrzeb obronnych ma miejsce w Europie, a cała branża stoi w obliczu ryzyka całkowitego zniknięcia z regionu.
   
• Podkłady układów scalonych (IC substrates): tylko 4% światowej produkcji odbywa się w UE.

Europejski przemysł elektroniczny woła o strategię wsparcia sektora kluczowego dla zaspokojenia potrzeb Europy w zakresie bezpieczeństwa przemysłowego i regionalnego. Elektronika jest niezbędna nie tylko dla obronności, ale także dla opieki zdrowotnej, komunikacji oraz transformacji cyfrowej i ekologicznej.

Evertiq informował, że kluczowe obszary unijnego przemysłu elektronicznego znajdują się w fazie regresu, co zagraża bezpieczeństwu, odporności oraz konkurencyjności Europy na arenie międzynarodowej. Wcześniejsze analizy IPC kreśliły niepokojący obraz Europy uzależnionej od produkcji pozaunijnej w ośmiu strategicznych sektorach, w tym: lotnictwie/obronności, mobilności, opiece zdrowotnej i odnawialnych źródłach energii.

Badania pokazują, że bez zmiany polityki i nowych działań strategicznych, udział Europy w globalnej produkcji elektroniki do 2035 roku będzie się kurczył. UE pozostaje silnie uzależniona od dostawców spoza Europy w zakresie kluczowych komponentów, takich jak PCB, zaawansowane pakowanie i podłoża IC i, jeżeli nic się nie zmieni, uzależnienie może się pogłębiać.

Zgodnie z danymi, obecnie UE posiada 2,8% udziału w globalnym rynku PCB, który, przy utrzymaniu aktualnych trendów, może spaść do 1,7% do 2035 roku. Podobny spadek przewiduje się w produkcji systemów i montażu — z 16,6% do 15% w tym samym okresie.

Evertiq podejmie temat związku elektroniki i obronności podczas tegorocznego Evertiq Expo w Krakowie. Wydarzenie w dużej mierze poświęcone będzie właśnie kwestiom bezpieczeństwa i obronności. W ramach Expo odbędą się prezentacje ekspertów i dyskusje branżowe, podkreślające kluczową rolę elektroniki w budowaniu bezpieczeństwa Europy.