Unikatowy sprzęt antyterrorystyczny z Polski

- Projekt budowy unikatowej w skali świata aparatury do celów antyterrorystycznych, wchodzi obecnie w fazę intensywnych eksperymentów – poinformował PAP rzecznik IPJ dr Marek Pawłowski. Od prawie dwóch lat IPJ realizuje projekt "Akceleratory i detektory" (AiD), w ramach którego powstają dwa unikatowe w skali świata systemy detekcyjne do zastosowań antyterrorystycznych. Pozwolą one szybko i skutecznie wykrywać niebezpieczne materiały w portach przeładunków kontenerowych, dużych węzłach kolejowych i przejściach granicznych. Jak wyjaśnia dr Pawłowski, w ramach projektu AiD powstanie demonstracyjne urządzenie do prześwietlania ładunków na granicach, umożliwiające wykrywanie materiałów rozszczepialnych, wybuchowych i toksycznych. - Dzięki dwóm energiom promieniowania będziemy mogli podczas detekcji ustalić, czy w prześwietlanym kontenerze lub tirze mamy do czynienia z grubą warstwą lekkich pierwiastków, czy z cienką ciężkich. Żadne z urządzeń obecnie pracujących na granicach, w żadnym państwie świata, nie ma takich możliwości - wyjaśnia prof. Marek Moszyński z IPJ, kierujący w ramach projektu AiD grupą odpowiedzialną za zagadnienia detekcyjne. - Prześwietlany samochód lub kontener będzie się przesuwał między akceleratorem generującym dwuenergetyczną wiązkę rentgenowską w formie wachlarza, a długim, pionowym rzędem detektorów krzemowych. W efekcie skanowania celnik zobaczy zbiór przekrojów obiektu, pozwalający odtworzyć jego strukturę wewnętrzną - opisuje rzecznik IPJ. Wersja demonstracyjna urządzenia będzie gotowa w 2013 roku; do służb celnych pierwsze egzemplarze trafią nieco później. Drugim urządzeniem o charakterze antyterrorystycznym, powstającym w ramach projektu AiD, jest przyrząd do wykrywania materiałów wybuchowych. - Wykorzystuje on wiązkę neutronów, która wzbudza materiały na swej drodze. Emitowane przez nie promieniowanie gamma pozwoli na przybliżoną identyfikację substancji - informuje dr Pawłowski. - Budowa przyrządu do prześwietleń wiązką neutronów wymaga dużego nakładu prac w zakresie detekcji promieniowania. Chodzi nie tylko o zbudowanie odpowiednich detektorów, ale również o opracowanie odpowiedniego oprogramowania do analizy widm gamma - podkreśla doktorant Łukasz Kaźmierczak z IPJ. ---- Projekt "Akceleratory i detektory" oprócz działań z zakresu ochrony antyterrorystycznej obejmuje również budowę urządzeń demonstracyjnych do trzech rodzajów akceleratorowych terapii nowotworów. Łączna wartość projektu, przewidzianego na lata 2008-2013, to ponad 85 mln zł, z czego 67 mln zł pochodzi z funduszy Unii Europejskiej. PAP - Nauka w Polsce