Księżyc - przyszłość eksploracji kosmicznej
Eksploracja Księżyca ponownie wysuwa się na pierwszy plan w globalnym wyścigu kosmicznym. Znaczący wzrost inwestycji oraz rozwój nowoczesnych technologii sprawiają, że nasz naturalny satelita staje się kluczowym celem zarówno dla agencji rządowych, jak i sektora prywatnego. Co Księżyc może zaoferować i jak Polska wpisuje się w te ambitne plany?
Według raportu Euroconsult „Prospects for Space Exploration” globalne wydatki na misje księżycowe wzrosną z 11 mld USD w 2023 roku do prawie 17 mld USD rocznie w 2032 roku. Przewidywany średni wzrost wynoszący 5% rocznie odzwierciedla ogromne zainteresowanie tym kierunkiem eksploracji. Już w 2023 roku największe inwestycje koncentrowały się na trzech głównych graczach: Stanach Zjednoczonych (65% globalnych wydatków), Chinach (19%) oraz Europejskiej Agencji Kosmicznej (6%).
W ciągu najbliższej dekady przewiduje się realizację ponad 750 misji kosmicznych, z których około 31% będzie związanych z eksploracją Księżyca. Obejmą one zarówno misje załogowe wymagające budowy zaawansowanej infrastruktury, jak i przedsięwzięcia związane z robotyzacją oraz obserwację, które przygotowują grunt pod trwałą obecność człowieka na Księżycu.
W temacie srebrnego globu coraz większą rolę odgrywa polski sektor kosmiczny, który aktywnie uczestniczy w międzynarodowych projektach. Polskie podmioty, takie jak Creotech Instruments, Centrum Badań Kosmicznych PAN, Astronika czy PIAP Space, od lat współpracują z Europejską Agencją Kosmiczną. Ich wkład obejmuje projektowanie satelitów do mapowania Księżyca, rozwój rozwiązań transportowych oraz tworzenie infrastruktury logistycznej, niezbędnej do funkcjonowania przyszłych baz księżycowych. Polski sektor kosmiczny, dzięki zaawansowanym technologiom i unikalnym kompetencjom, umacnia swoją pozycję jako ważny gracz na globalnej scenie eksploracji kosmicznej.
“Eksploracja Księżyca wymagać będzie opracowania np. zaawansowanych systemów optycznych, które pozwalają na szczegółowe mapowanie powierzchni i identyfikację potencjalnych zasobów. Precyzyjne rozpoznanie potencjalnych miejsc lądowania przyszłych misji będzie stanowić kluczowy element bezpieczeństwa i ekonomii przyszłych misji. Takie technologie wspierają zarówno precyzyjne analizy, jak i ciągłe monitorowanie sytuacji na powierzchni Księżyca w czasie zbliżonym do rzeczywistego, co czyni je kluczowymi dla planowania wielu misji księżycowych i zapewnienia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa dla przyszłych astronautów” – wyjaśnił Michał Zięba, Chief Technology Officer, Scanway S.A.
Jego firma działa od 8 lat i jest jedną z kilkunastu na świecie, które opracowały kompletne produkty optoelektroniczne do obserwacji Ziemi z orbity. Spółka Scanway realizuje kluczowe, jedne z największych w Polsce kontrakty na urządzenia kosmiczne, w tym dla klientów komercyjnych. Operuje również najdłużej działającym polskim optycznym satelitą obserwacyjnym STAR VIBE.
Eksploracja Księżyca ma znaczenie strategiczne – budowa infrastruktury orbitalnej i powierzchniowej otworzy drogę do trwałej obecności człowieka poza Ziemią. To kluczowy krok w przygotowaniach do bardziej ambitnych misji, takich jak wyprawy na Marsa.
“W nadchodzącej dekadzie Księżyc może stać się jednym z kluczowych kierunków gospodarek wielu krajów, co w dalszej perspektywie umożliwi trwałą obecność człowieka poza Ziemią oraz rozwój innowacyjnych modeli biznesowych. Ale już teraz – biorąc pod uwagę trudność zarówno lotu na Księżyc, jak i warunki panujące na jego orbicie i powierzchni – należy zauważyć potencjał komercyjny tego miejsca i zacząć się przygotowywać, by za kilka lat być aktywnym uczestnikiem rosnącej ekonomii księżycowej” – podsumowuje Mikołaj Podgórski Chief Operation Officer w Scanway S.A.
Warto mieć na uwadze, że Księżyc odgrywa kluczową rolę jako poligon testowy dla technologii, które w przyszłości będą wykorzystywane w misjach międzyplanetarnych. Jest również trampoliną do budowania globalnej współpracy i rozwijania kompetencji w eksploracji kosmosu.