Technologia polskiej spółki zrewolucjonizuje diagnostykę

W 2023 roku globalny rynek światłowodów wyceniony został na 7,56 mld USD. Dalsze przewidywania są bardzo optymistyczne, gdyż szacuje się, że wzrośnie on z 8,22 mld USD w 2024 r. do 17,84 mld USD do 2032 roku. 

Bezsprzecznie technologia światłowodowa, która wykorzystuje światło do przesyłania danych, jest jednym z największych osiągnięć telekomunikacji. Popyt na światłowód nieustannie zwiększa się dzięki rosnącemu zapotrzebowaniu na szybki Internet, 5G, błyskawicznej transmisji danych, przetwarzaniu w chmurze, rozwojowi inicjatyw inteligentnych miast, czy rosnącemu wykorzystaniu światłowodów w praktykach medycznych. Mówimy zatem o wykorzystaniu tej technologii nie tylko w telekomunikacji, ale również w motoryzacji, energetyce, lotnictwie i obronie, automatyce przemysłowej, czy też właśnie w medycynie.

Światłowód w medycynie

Jak dotąd, optyczne czujniki z sukcesem znajdują zastosowanie w praktyce medycznej, w tym w badaniach sercowo-naczyniowych, okulistyce, angiologii i stomatologii. Włókno szklane z powodzeniem wykorzystywane jest również w chirurgii. Będąc materiałem obojętnym, jest odporne na wiele substancji chemicznych, w tym również na stosowane w chirurgii narzędzia wytwarzające zakłócenia elektromagnetyczne (EMI).

Równocześnie technologia światłowodowa wykazuje się potencjałem dużo szerszym niż jej dotychczasowe zastosowania. Udowodniła to polska Spółka SDS Optic, która dzięki niej opracowała dużo szybsze, dokładniejsze i mniej inwazyjne urządzenie diagnozujące raka piersi. 

Szybka detekcja markerów nowotworowych

„Dlaczego akurat światłowód? Dostępne dziś metody diagnostyczne w onkologii to najczęściej biopsje gruboigłowe. Światłowód, który ma grubość włosa, a jego otulina jest tylko trochę grubsza od tego włosa, jest dużo bardziej komfortowym badaniem dla pacjenta niż tradycyjna biopsja” – tłumaczy w rozmowie z Evertiqiem Marcin Staniszewski MSc Eng., współzałożyciel, CEO & Senior Engineer w SDS Optic. 

Pan Staniszewski zwraca uwagę, że choć technologia światłowodowa nie zastąpi biopsji, to jest jednak jej znakomitym uzupełnieniem.  

„Badanie nadekspresji HERu, czy innych markerów, nad którymi obecnie pracujemy, jest dużo bardziej komfortowe dla pacjenta niż obecne metody. Ponadto nasze badanie za pośrednictwem biosensora światłowodowego daje nam wynik w przeciągu kilkunastu minut i to jest wynik numeryczny” – wyjaśnia współzałożyciel SDS Optic. „Nasza technologia pozwala wyeliminować zjawisko badań fałszywie negatywnych i fałszywie pozytywnych. Za pomocą naszego urządzenia nie musimy się wkuwać do samego guza. Zbliżamy czoło światłowodu jedynie na odległość na około 1 cm, przy wsparciu ultrasonografu. Biomarker HER 2 krąży wokół guza, dzięki czemu jesteśmy w stanie wykryć czy ten guz jest HER 2 + (dodatni) czy HER 2 – (ujemny), co ma ogromne znaczenie dla diagnostyki i późniejszego leczenia.”

Początki

Pomysł na rozwiązania polskiej spółki narodził się jeszcze w Stanach Zjednoczonych. Na początku lat 2000 Marcin Staniszewski wyjechał wraz z żoną – Magdaleną Staniszewską, późniejszą współzałożycielką oraz dyrektor ds. Badań i Rozwoju w SDS Optic S.A., do Stanów. Badaczka po obronie doktoratu z biologiimolekularnej na Polskiej Akademii Nauk, dostała zaproszenie do kontynuowania badań na jednym z prestiżowych laboratoriów w USA. 

„Tam zamieszkaliśmy, tam urodziły się nasze dzieci i tam podjęliśmy pracę. Ja skończyłem studia w obszarze inżynierii na Uniwersytecie w Akron przy współpracy z NASA Laboratory, gdzie opracowaliśmy wysoce zaawansowane techniki stosowane przy częściach silników odrzutowych” – opowiada Pan Staniszewski Evertiqowi. 

Badacz w USA zdobył wiedzę i wykształcenie związane z hermetyzacją światłowodów, które stosowane są powszechnie między innymi do szybkiej transmisji danych. 

„Te światłowody muszą być połączone z laserem w wysoce hermetyczny sposób. Mnie udało się opracować taką technologię, która przewyższała dotychczasowe technologie obecne na rynku o rząd wielkości. Możemy sobie wyobrazić, że mamy puszkę z zamkniętym gazem, gdzie w standardowych metodach ten gaz wyciekał przez trzy lata, a mi się udało opracować technologię, która wydłużała ten czas do lat trzydziestu” – wyjaśnia nasz rozmówca. 

Technologia opracowana przez polskiego badacza spotkała się z dużym zainteresowaniem wśród potencjalnych partnerów i firm, które potrzebowały tego typu rozwiązania. Staniszewski zaczął więc szukać inwestorów. Przypadło to na lata ok. 2010-2011, gdy Polska była już częścią Unii Europejskiej. 

„Szukając inwestorów, okazało się, że w Polsce jest stosunkowo dużo kapitału, a wciąż mało innowacyjnych projektów. Była to sytuacja przeciwna do tej w Stanach Zjednoczonych, gdzie do dzisiaj jest bardzo dużo ciekawych i nowatorskich projektów przypadających na pojedynczego inwestora. Udało mi się więc pozyskać inwestora z Polski na lepszych warunkach niż te oferowane w Stanach Zjednoczonych” – opowiada o kulisach Pan Staniszewski. 

Decyzja ta sprawiła, że małżeństwo badaczy zdecydowało się na powrót do Polski. Połączyli oni ponadto swoje siły. Wiedza z zakresu światłowodów oraz doświadczenie dr Staniszewskiej związane z opracowywaniem różnego rodzaju technologii, głównie w chorobach oczu, zaowocowało nowym pomysłem na firmę. 

„Postanowiliśmy połączyć nasze siły. Zalążek firmy, który powstał w Stanach Zjednoczonych, rozbudowaliśmy o komponent biologiczny. Wspólnie z żoną wpadliśmy na pomysł, że moje rozwiązania, które wtedy jeszcze były pół produktami, można połączyć z częściami biologicznymi i spróbować stworzyć technologię do wykrywania markerów nowotworowych. Postanowiliśmy spróbować opracować technologię do szybkiej detekcji biomarkerów w nowotworach piersi.”

Współpraca z Philipsem

Na jednej z konferencji, Karol Maryniowski, Marketing, Communication and IR Manager w SDS Optic, wraz z Mateuszem Saganem, SVP / Chief Operating & Business Officer, mieli okazję porozmawiać o rozwiązaniach polskiej spółki z przedstawicielami marki Philips. 

„Tak się złożyło, że podczas tej rozmowy Mateusz z Panem Karolem przedstawiali założenia naszej technologii. Wydała się ona na tyle interesująca dla Philipsa, że złożyli nam propozycję współpracy polegającej na opracowaniu dedykowanego dla nas urządzenia w postaci analizatora do naszej sondy” – odsłania kulisy nawiązanej w 2023 roku współpracy z gigantem pan Staniszewski. 

Obecnie SDS Optic pozyskuje takie analizatory z rynku od firm trzecich. Nie są to jednak dedykowane urządzenia spółki, tylko urządzenia dostosowywane później do własnych potrzeb. Współpraca z Philipsem wszystko zmienia. 

„Na tyle zainteresowaliśmy Philipsa naszą technologią, że wspólnie ze Szwajcarskim Instytutem CSEM postanowili podpisać z nami umowę i w ramach programu MedPhab pomóc nam opracować urządzenie dedykowane specjalnie dla nas. Urządzenie, które będzie nie tylko w stu procentowo naszą własnością, jeżeli chodzi o prawa autorskie, ale będzie również całkowicie zaprojektowane dla naszej technologii światłowodowej.”

W efekcie współpracy powstało nowe, autorskie urządzenie. Analizator składa się ze źródła światła, czyli lasera oraz detektora, do którego polska spółka będzie wpinać swoje biosensory i który będzie te wyniki analizował. 

Obecnie wykonywana jest dokumentacja, która posłuży firmie z Lublina do dalszej certyfikacji, składającego się z czterech głównych elementów, urządzenia – sondy i biosensora, analizatora oraz oprogramowania. 

„Umowa, którą podpisaliśmy z Philipsem pozwoliła nam skorzystać z ich mocy przerobowych w fabrykach i to im zlecać produkcję urządzenia, które wspólnie opracowaliśmy. Jednak cała powstała dokumentacja ma nam pozwolić wytwarzać to urządzenie w jakiejkolwiek fabryce, która ma możliwości produkcji urządzeń optoelektronicznych” – podsumowuje współzałożyciel SDS Optic. 

Karol Maryniowski, Manager ds. Relacji Inwestorskich w SDS Optic, oraz dr inż. Marcin Zybert, Kierownik Działu Optoelektronicznego w SDS Optic, wygłoszą prelekcję pt. „Od szybkiej diagnostyki molekularnej po odkrycia w dziedzinie technologii cienkowarstwowych” podczas Evertiq Expo w Warszawie, 24 października.