Polskie komercyjne technologie kosmiczne
Radosław Łapczyński - jeden z założycieli SatRev, twórcy pierwszego polskiego komercyjnego satelity - na tegorocznych targach Evertiq Expo Kraków omówił wpływ polskiej technologii kosmicznej na światowy przemysł.
“W Polsce technologie kosmiczne o zastosowaniu komercyjnym rozwijamy od około dziesięciu lat.” – rozpoczął Łapczyński
Pojawienie się SpaceX i komercjalizacja wynoszenia w kosmos otworzyły nowy etap jego eksploracji. Miniaturyzacja satelitów zaowocowała rozwiązaniami o stosunkowo niskich kosztach produkcji i wystrzelenia na orbitę.
Dane satelitarne pomagają wizualizować i oceniać powierzchniowo wszystko co jest widoczne z orbity, między innymi duże pojazdy i elementy infrastruktury krytycznej. Monitoring satelitarny znajduje swoje zastosowanie w planowaniu przestrzennym, zarządzaniu kryzysowym, analizie obszarów kopalń czy w uszczelnianiu podatków. W oparciu o konstelacje satelitów powstają usługi komercyjne, projekty tworzone pod konkretnych klientów, którymi często są instytucje publiczne.
Radosław Łapczyński wskazał główne obszary, w których polska technologia kosmiczna spotyka światowy przemysł. Rozpoczął od rozwiązania wdrażanego w kilku polskich gminach, wykorzystującego dane satelitarne do wspierania kontroli podatków. Dane zestawiane są z planami terenu, co pozwala wskazać rozbieżności i określić obszary, które następnie poddawane są kontroli naziemnej. Wrocław korzysta z rozszerzonej formy monitoringu, obejmującej grunty rolne.
Satelitarny monitoring zboczy kopalni i wyrobisk, cieszący się szczególną popularnością w Afryce i Stanach Zjednoczonych, pozwala określić na ile stabilna jest przestrzeń, w obrębie której prowadzone będą prace. Odbiorca rozwiązania zrzuca z siebie konieczność wysyłania aparatury pomiarowej i ludzi. Monitoring satelitarny jest łatwy do wdrożenia i stosunkowo tani.
Kolejny przykład to transport morski, w którym używa się systemu zbierania informacji z transponderów radarowych jednostek pływających. Niestety problem stanowią statki niewyposażone w transpondery. Rozwiązanie, które jak zaznaczył Łapczyński znajduje się w fazie wdrożenia, ma pogłębiać informacje z transponderów o zdjęcia satelitarne, umożliwiając między innymi monitoring nielegalnych transportów broni czy piractwa.
Zdjęcia satelitarne sprawdzą się świetnie tam, gdzie wymagana jest sformalizowana ścieżka i dostęp do nieskompresowanego i nieprzetworzonego obrazu. Mogą stanowić dowód w postępowaniu sądowym. Łapczyński przywołał przykład Omanu, który przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości chce wnioskować o odszkodowanie za straty środowiskowe. Problem dotyczy nielegalnego czyszczenia zbiorników na ropę przed wejściem tankowca do portu. Zbiorniki powinny być czyszczone w portach, ale ze względu na koszt, często robione jest to na obszarach nie objętych monitoringiem. Po statku zostaje plama ropy, która nawiewana jest na plaże Omanu. Zdjęcia satelitarne będą dowodami w sprawie.
Łapczyński wspomniał również o Indonezji i tamtejszym użyciu satelitów do wykrywania nielegalnego połowu ryb oraz o satelitarnej kontroli wycinki drzew. Opowiedział słucham o monitoringu infrastruktury krytycznej, wsparciu planowania przestrzennego i zarządzania kryzysowego.
Radosław Łapczyński zaprezentował słuchaczom naprawdę imponującą, zbudowaną zaledwie w dekadę, listę osiągnięć polskich komercyjnych technologii kosmicznych. Przez całe wystąpienie towarzyszył mu na scenie model komercyjnego nanosatelity SatRev.
Już teraz zapraszamy na kolejną edycję Evertiq Expo Kraków! Wydarzenie odbędzie się 28 maja 2025 roku. Zapiszcie datę w kalendarzu!