AI - możliwości i ograniczenia

Jednym z zagadnień poruszonych przez dr. Kaweckiego był problem braku precyzji językowej w dyskusji o AI. Samo pojęcie “sztuczna inteligencja” w kontekście omawianej technologii jest mylące. AI nie jest sztuczną a prawdziwą inteligencją, dodatkowo występującą w liczbie mnogiej. W rzeczywistości mamy do czynienia z wieloma modelami AI, które dr Kawecki porównał do wysp, a wyzwaniem czekającym na specjalistów z tego obszaru jest utworzenie z oddzielnych bytów jednego archipelagu inteligencji (co realizowane jest np. za pomocą wtyczek integrujących).

AI jest zagadnieniem interdyscyplinarnym, podlegającym wpływom wielu dziedzin. Pojęcia świadomości i intuicji przywoływane w kontekście sztucznej inteligencji są problemami natury humanistycznej, niedającymi się przełożyć na precyzyjny język matematyki i fizyki. Uniemożliwia to stworzenie uwzględniających ich algorytmów. Świadomość jest subiektywną wiedzą na temat tego, że żyjemy i doświadczamy. Źródło intuicji ma charakter pozawerbalny, działający w oparciu o wrażenia zmysłowe. Modele AI funkcjonują w oparciu o dane, które nie są tym samym, co świadomość czy intuicja. Te rozbieżności wymuszają opracowanie precyzyjnej nomenklatury, przystającej do nowo powstającej strefy bytowania człowieka.

Według przywołanego w trakcie wykładu prof. Michała Ostrowickiego, AI jest nową strefą bytowania człowieka, stanowiącą alternatywę dla naszego “analogowego” świata. Tworzenie jej na wzór i podobieństwo strefy analogowej uniemożliwia jej wiarygodne kreowanie. Aktualna nieumiejętność połączenia światów fizyki klasycznej i kwantowej przekłada się na niekompletne i nieprecyzyjne modelowanie ich w przestrzeni cyfrowej. Niemożliwym jest uwzględnienie w laboratorium wszystkich czynników środowiskowych. Kopiujemy elementy rzeczywistości analogowej, których jesteśmy świadomi. Nasza niekompletna wiedza na temat świata analogowego stanowi aktualną granicę rozwoju AI.

Dr Kawecki zwrócił uwagę na dwie możliwe ścieżki kreowania AI: smartyzację modeli i podejście ilościowe. To właśnie zbieranie ogromnej ilości danych jest kierunkiem, którym aktualnie podąża ludzkość. W oparciu o zebrane dane tworzona jest cyfrowa kopia analogowego świata, będąca jego spłaszczoną, uproszczoną wersją. Modele (radzące sobie świetnie z analizą danych) trenowane są w oderwaniu od kontekstu, którego nie są w stanie zrozumieć.

Oprócz naszej niekompletnej wiedzy na temat świata analogowego, rozwój alternatywnej inteligencji napotyka ograniczenia natury technologicznej:

1. Modele halucynują – opierając się o prawdziwe dane, w odpowiedzi na promptowanie modele kłamią. Może to być efektem błędów w agregacji danych, różnic pomiędzy wiedzą a niewiedzą, a nawet konsekwencją zmian parametru temperatury. Wraz ze wzrostem temperatury model staje się bardziej kreatywny, ale też znacznie intensywniej halucynuje.
2. Niedobory danych – mimo ogromu danych, nadal występuje ich niedobór (zwłaszcza danych pogłębionych). Generowanie olbrzymich zestawów danych syntetycznych niestety nie rozwiązuje tego problemu.
3. Moc obliczeniowa – ograniczenia sprzętowe wymuszają poszukiwania nowych technologii przetwarzania danych. Dużą nadzieją w tym obszarze są procesy kwantowe, ale nadal jesteśmy na etapie poszukiwania metod tworzenia spójnych komputerów kwantowych. Aktualnym trendem jest praca w ultra niskich temperaturach, spowalniających atomy i umożliwiających silniejsze ich ułamkowanie. Innym skutecznym podejściem może okazać się przetwarzanie danych z użyciem światła.

Kończąc pierwszą prelekcję Evertiq Expo Kraków 2024, dr Kawecki przywołał przykłady skutecznego zastosowania AI:

• Pierwszy bioniczny organ, dzieło prof. Michała Wszoły – bioniczna trzustka, która zastępuje anatomiczną funkcję organu; przy użyciu AI opracowano przyłącza bioniczne, umożliwiające działanie bionicznej trzustki w organizmie człowieka;
• Science eye – projekt z obszaru superhuman, mający przywrócić wzrok osobom niewidomym; implant działający w oparciu o imersyjny obraz powstający w mózgu, wykorzystujący mikrorzutnik ledowy do wizualizacji tegoż obrazu;
• Kapsułka endoskopowa – projekt Macieja Wysockiego z Biocam; ruchomy implant medyczny z technologią bluetooth, zbierający dane (zdjęcia) z przewodu pokarmowego, które poddawane są analizie prowadzonej przez AI; na podstawie zebranych danych lekarz diagnozuje pacjenta;

Po wystąpieniu dr. Kaweckiego zebrani mieli okazję zadać prelegentowi pytania.

Już teraz zapraszamy na kolejną edycję Evertiq Expo Kraków! Wydarzenie odbędzie się 28 maja 2025 roku. Zapiszcie datę w kalendarzu!