reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
reklama
© Pixabay
Nauka i technologie |

Uniwersytet Jagielloński z własną misją kosmiczną

Europejska Rada ds. Badań Naukowych (ERC, European Research Council) przyznała 3 mln euro na realizację projektu HYADES, w ramach którego powstanie dedykowany teleskop kosmiczny do obserwacji wodoru i deuteru wokół małych ciał w Układzie Słonecznym – informuje UJ w komunikacie prasowym.

Projekt HYADES został opracowany przez naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego w składzie: Michał Drahus, Piotr Guzik i Mikołaj Sabat z Obserwatorium Astronomicznego UJ, oraz Tomasz Kawalec z Instytut Fizyki UJ. 
Celem nagrodzonego projektu jest ustalenie pochodzenia wody na naszej planecie oraz poszukiwanie nowych, nieznanych dotąd rezerwuarów wody w Układzie Słonecznym i innych układach planetarnych. Projekt będzie realizowany przez pięć na Wydziale Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.

Woda jest jednym z najważniejszych związków chemicznych potrzebnych do rozwoju życia. Jak czytamy w komunikacie prasowym Uniwersytetu Jagiellońskiego, cząsteczki wody są również powszechnie obecne w kosmosie, m.in. stanowią główny składnik, z którego zbudowane są komety, jednak obserwacja kometarnej wody jest bardzo trudna. Michał Drahus, kierownik projektu HYADES, zaznaczył, że znacznie łatwiej jest zaobserwować atomy wodoru uwolnione w gazowych otoczkach komet wskutek rozpadu cząsteczek wody. Wspomniane atomy emitują bardzo dużą ilość światła poprzez tzw. linię Lyman alfa, co czyni z nich niezwykle czuły „detektor” kometarnej wody. Chodzi tu zarówno o zwykłą wodę, jak i jej cięższe warianty. 

Naukowcy zaznaczyli, że obserwacja kometarnej linii Lyman alfa jest również bardzo trudna, gdyż znajduje się ona w zakresie dalekiego ultrafioletu i jest całkowicie pochłaniana przez ziemską atmosferę. Dlatego też w ramach projektu HYADES powstanie nowy satelita zdolny ominąć tę przeszkodę. Satelita ten zostanie specjalnie zaprojektowany do obserwacji linii Lyman alfa w warunkach kosmicznych, czyli poza ziemską atmosferą. 
Naukowcy z UJ wierzą, że nowy instrument, dzięki bezprecedensowej czułości na wodór, przyczyni się do znalezienia odpowiedzi na kluczowe pytania dotyczące bliskiego Wszechświata. 

„Przede wszystkim, przetestujemy różne grupy komet jako możliwe źródło wody na Ziemi” – mówił w komunikacie prasowym dr Michał Drahus, kierownik projektu HYADES. 

Uniwersytet Jagielloński zaznacza w komunikacie, że zgodnie z najnowszą wiedzą, nasza planeta uformowała się praktycznie bez wody, dlatego naukowcy poszukują źródła ziemskich oceanów w kosmosie. W ramach nagrodzonego projektu będą wyznawali stosunek deuteru do podstawowego izotopu wodoru w obserwowanych kometach i sprawdzali, czy te wartości będą zgadzały się ze składem izotopowym wody w ziemskich oceanach. 

„W ciągu ostatnich 35 lat podobne badania przeprowadzono z największym trudem dla 12 komet i uzyskano niejednoznaczne wyniki.” – mówił dalej w komunikacie Michał Drahus – „W ramach projektu HYADES przebadamy pod tym kątem około 50 komet i to zaledwie w 3 lata!”

Badania pozwolą również określić miejsce i czas powstania komet podczas formowania się Układu Słonecznego, czytamy dalej. Jednak na tym nie koniec, krakowscy naukowcy mają również wykorzystać niezwykłe możliwości satelity do poszukiwania nieznanych dotąd zasobów wody w Układzie Słonecznym. Mają pod tym kątem zbadać m.in. grupę planetoid, które przypominają swoim wyglądem komety. 

„Uzyskane informacje na temat sublimacji lodu wodnego z tych ciał dadzą nam unikalny wgląd w zawartość wody w pasie głównym planetoid.” – powiedział w komunikacie Michał Drahus. 

Jeśli naukowcom z UJ udałoby się potwierdzić istnienie nowego rezerwuaru wody w tak bliskiej odległości od Słońca, to wyniki tych badań miałyby przełomowe znaczenie w kontekście badań pochodzenia ziemskich oceanów oraz względem historii naszego układu planetarnego. W ramach projektu HYADES mają zostać również przeprowadzone podobne badania dla przyszłych obiektów międzygwiazdowych przemierzających Układ Słoneczny.

„Obiekty te mają niesłychane znaczenie dla nauki, gdyż uformowały się wokół innych gwiazd, w związku z czym przynoszą nam unikalne informacje o swoich macierzystych układach planetarnych” – mówił Michał Drahus. 


reklama
reklama
Załaduj więcej newsów
March 28 2024 10:16 V22.4.20-1
reklama
reklama