© Pixabay
Przemysł elektroniczny |
WAT skomercjalizował liczniki czasu o unikatowej precyzji
Urządzenia do bardzo dokładnego pomiaru czasu skomercjalizowała Wojskowa Akademia Techniczna. Polska firma KenBIT kupiła licencję i wyprodukuje zestaw metrologiczny złożony z wielokanałowego licznika czasu, generatora wzorcowych odcinków czasu i rozdzielacza przesyłającego sygnały pomiędzy wieloma urządzeniami.
Upływ czasu nie może być zatrzymany, a przez to trudno jest wyobrazić sobie, czym jest precyzja pikosekundowa. Naukowcy proponują odnieść ją do pomiaru odległości.
– Precyzja taka umożliwia na przykład pomiar odległości z Ziemi do Księżyca (384 tys. km) z błędem mniejszym niż pół milimetra. W dziedzinie czasu, w celu uzyskania założonej precyzji dzielimy sekundę na milion części, a następnie każdą jedną milionową jeszcze raz dzielimy milionkrotnie – wyjaśnia prof. Ryszard Szplet, dziekan Wydziału Elektroniki WAT.
Urządzenia skomercjalizowane przez jego zespół w Zakładzie Techniki Cyfrowej osiągają taką właśnie precyzję. Niszę wysoce precyzyjnych pomiarów czasu zagospodarowuje jedynie kilku producentów. Jednak żadna grupa badawcza na świecie nie opracowała dotąd zestawu o tak wielu funkcjonalnościach. Polacy wykonują "topowy" sprzęt dla bardzo specjalistycznych zastosowań.
Metody zastosowane w opracowanych przyrządach oraz design zostały opatentowane przez badaczy z WAT. Zestaw pomiarowy jest uniwersalny – jego trzy elementy mogą być stosowane jako oddzielne urządzenia.
– Jeżeli użytkownik jest zainteresowany jedynie pomiarem odcinków czasu, nabędzie wielokanałowy licznik czasu. Jeśli natomiast ma potrzebę wytwarzania wzorcowych odcinków czasu, ma możliwość zakupu jedynie generatora. Z kolei użytkownik zainteresowany dystrybucją sygnałów elektrycznych lub optycznych do kilku odbiorników wybierze rozdzielacz sygnałów – wyjaśnia prof. Szplet.
Jak wylicza, precyzyjne liczniki czasu opracowane przez WAT pracują w wielu laboratoriach badawczych na całym świecie. Stosuje się je w Międzynarodowym Biurze Miar i Wag BIPM w Sevres we Francji, w Obserwatorium Astronomicznym Marynarki Wojennej USA (US Naval Observatory), w Amerykańskiej Agencji Kosmicznej NASA, w Narodowym Instytucie Metrologicznym PTB w Niemczech. W Polsce znajdują się m.in. w Głównym Urzędzie Miar, w Obserwatorium Astrogeodynamicznym Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Instytucie Łączności-Państwowym Instytucie Badawczym.
PAP – Nauka w Polsce, Karolina Duszczyk