Ruszyły badania w polskim synchrotronie Solaris

O wybudowanie w Polsce synchrotronu zabiegano od ponad trzydziestu lat, dlatego pierwszy użytkownik w SOLARIS to przełomowy moment dla polskiej nauki.

Krakowski synchrotron na początek udostępnia trzy stanowiska badawcze: PEEM, gdzie można przeprowadzać pomiary przy wykorzystaniu mikroskopii fotoelektronowej, XAS (spektroskopia absorpcyjna promieniowania rentgenowskiego) oraz UARPES (kątowo-rozdzielcza spektroskopia fotoelektronów). Czas badawczy został przyznany naukowcom na zasadach konkursowych, wnioski można było składać do 25 maja br. Aplikacje oceniła międzynarodowa komisja. Ostatecznie w okresie od października 2018 do końca lutego 2019 r. w SOLARIS zostanie przeprowadzonych 26 eksperymentów, przygotowanych przez grupy naukowców z dwunastu polskich oraz pięciu zagranicznych uczelni i instytutów badawczych. Pierwszymi użytkownikami krakowskiego synchrotronu będą badacze z Akademii Górniczo-Hutniczej, Instytutu Katalizy i Fizykochemii Powierzchni im. Jerzego Habera PAN, Instytutu Fizyki PAN, Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego PAN, Instytutu Fizyki Molekularnej PAN, Politechniki Gdańskiej, Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika i Uniwersytetu Warszawskiego. Planowane pomiary to badania z zakresu fizyki, nauki o materiałach i chemii. Naukowcy będą badać izolatory topologiczne, materiały dirakowskie i nadprzewodniki, a także właściwości elektroniczne materiałów, oddziaływania magnetyczne i rozkład pierwiastków w materiałach. W przyszłości wyniki pomiarów mogą przyczynić się m.in. do opracowania wydajniejszych ogniw fotowoltaicznych, szybszych i pojemniejszych dysków twardych czy nowych materiałów elektronicznych. - Zaczynamy z trzema stanowiskami badawczymi, ale potencjał synchrotronu Solaris to kilkanaście linii badawczych. Dlatego już teraz budujemy trzy kolejne i staramy o środki finansowe na dalszą rozbudowę infrastruktury. I oczywiście zachęcamy wszystkich naukowców z Polski do korzystania z tych stanowisk, które już udostępniliśmy – powiedział dla PAP dyrektor Centrum Solaris prof. Marek Stankiewicz. Nabory wniosków o przyznanie czasu badawczego w polskim synchrotronie będą organizowane dwa razy w roku, wiosną i jesienią. Najbliższy termin składania aplikacji to 1 kwietnia 2019 r. Źródło: © Centrum Solaris