
NASA szykuje się do startu misji IMAP
Sonda heliosferyczna IMAP (Interstellar Mapping and Acceleration Probe), przygotowywana przez NASA, zakończyła kluczowy etap przygotowań przedstartowych. Pomyślnie przeprowadzony przegląd gotowości operacyjnej (Operational Readiness Review) potwierdził pełne przygotowanie sondy do rozpoczęcia misji, wejścia w fazę operacyjną i prowadzenia badań naukowych. Start zaplanowano na koniec września 2025 roku.
W projekcie uczestniczy polskie Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN), które odpowiada za przygotowanie jednego z dziesięciu instrumentów naukowych znajdujących się na pokładzie sondy – urządzenia GLOWS (GLObal solar Wind Structure).
GLOWS to pierwszy w historii NASA całkowicie polski instrument naukowy. Powstał w całości w CBK PAN. Jego zadaniem będzie badanie oddziaływania wiatru słonecznego na neutralny wodór w heliosferze, czyli obszarze otaczającym Układ Słoneczny, który znajduje się pod wpływem działania wiatru słonecznego. Pomiarów dokonywać będzie za pomocą techniki fotometrii promieniowania Lyman-alfa.
Zespół odpowiedzialny za GLOWS, kierowany przez dr. hab. Macieja Bzowskiego, prof. CBK PAN, zakończył niedawno prace nad finalną wersją oprogramowania pokładowego instrumentu oraz zestawem skryptów sterujących jego działaniem po starcie. Testy urządzenia prowadzone były w laboratoriach CBK PAN oraz we współpracy z amerykańskimi partnerami. Obejmowały one zarówno próby w warunkach próżniowych, jak i symulacje pracy w przestrzeni kosmicznej.
Przygotowano także procedury uruchomienia instrumentu po starcie (tzw. commissioning), testy napięciowe i czułościowe, a także harmonogram cyklicznych testów kalibracyjnych, które będą wykonywane co miesiąc przez cały czas trwania misji.
“Cieszymy się, że ostatni przegląd wypadł tak dobrze, bo to znaczy, że po starcie wszystko powinno odbyć się gładko. Przed nami najbardziej emocjonująca część misji: start i uruchomienie statku oraz poszczególnych przyrządów. Do końca stycznia mamy czas na tzw. commissioning, czyli uruchomienie i sprawdzenie wszystkich podsystemów i przyrządów naukowych, a także znalezienie optymalnych ustawień do ich pracy. Będzie się to działo w trakcie dolotu do punktu Lagrange’a L1. Zwykle dane zebrane w tym okresie nie służą do analiz naukowych, ale my oczywiście będziemy się im przyglądać bardzo pilnie” - powiedział kierownik zespłu GLOWS, dr. hab. Macieja Bzowskiego, prof. CBK PAN.
Misja IMAP jest elementem szerszego programu NASA mającego na celu lepsze zrozumienie środowiska kosmicznego, w którym znajduje się Układ Słoneczny, oraz jego oddziaływań z galaktycznym otoczeniem.