Problematyczna para: UE i mikroczipy
Według najnowszego raportu Europejskiego Trybunału Obrachunkowego realizacja celu zakładającego osiągnięcie 20% udziału w światowym rynku mikroczipów do 2030 roku jest dla Unii Europejskiej mało prawdopodobna. Dokument ocenia skuteczność działań podjętych w ramach tzw. aktu w sprawie czipów (Chips Act) z 2022 roku.
UE przyjęła ambitny plan „cyfrowej dekady”. Ma on na celu zwiększenie udziału w produkcji nowoczesnych i zrównoważonych mikroczipów. Jednak zdaniem kontrolerów Trybunału, istnieje wyraźna luka między założeniami a realnymi możliwościami ich realizacji.
“UE musi pilnie skonfrontować strategię dotyczącą sektora mikroczipów z rzeczywistością. To szybko zmieniająca się branża, w której panuje silna konkurencja geopolityczna, a obecne tempo działań nie wystarczy UE do zrealizowania ambitnych zamierzeń. Osiągnięcie 20% udziału było zbyt wysoko postawionym celem. Jego realizacja wymagałaby mniej więcej czterokrotnego zwiększenia zdolności produkcyjnych do 2030 r., a przy obecnych staraniach UE jest wciąż daleko od takiego poziomu. Europa musi być konkurencyjna, a Komisja Europejska powinna przeprowadzić ponowną analizę tej strategii długoterminowej, tak aby zaczęła lepiej odpowiadać realiom branży – powiedziała Annemie Turtelboom, członkini Trybunału odpowiedzialna za tę kontrolę.
Szacowana kwota finansowania produkcji chipów to 86 miliardów euro. Z tej kwoty tylko 4,5 miliardów euro pochodzi bezpośrednio z budżetu Komisji Europejskiej. Reszta środków ma być zapewniona przez państwa członkowskie i sektor prywatny. Dla porównania globalni liderzy rynku mikroczipów zaplanowali inwestycje o wartości 405 miliardów euro na lata 2020–2023.
Trybunał wskazuje na kilka istotnych ograniczeń unijnego programu. Komisja Europejska nie posiada uprawnień do koordynowania inwestycji krajowych, co utrudnia ich spójne dostosowanie do celów strategii. Ponadto akt nie definiuje precyzyjnie wartości docelowych ani mechanizmów monitorowania realizacji planów. Trudne jest również ustalenie, w jakim stopniu wzięto pod uwagę aktualne zapotrzebowanie rynku na powszechnie stosowane mikroczipy.
Kontrolerzy stwierdzili, że akt w sprawie czipów raczej nie doprowadzi do znaczącego zwiększenia udziału UE w globalnym rynku mikroczipów. Prognoza Komisji Europejskiej z lipca 2024 roku wskazuje, że mimo planowanego wzrostu zdolności produkcyjnych, udział UE wzrośnie tylko nieznacznie — z 9,8% w 2022 roku do 11,7% w 2030 roku.
