MINOTAUR - inteligentny robot do badań geologicznych
Międzynarodowy zespół naukowców, w tym badacze z Politechniki Wrocławskiej, pracuje nad inteligentnym robotem przeznaczonym do autonomicznych wierceń poszukiwawczych w ramach projektu MINOTAUR - informuje PWr.
Robot ma analizować skład surowcowy gruntu w czasie rzeczywistym i podążać za najwyższą koncentracją cennych pierwiastków. Jego zadaniem będzie także przesyłanie zebranych danych do tzw. „cyfrowego bliźniaka złoża” – wirtualnej mapy zasobów, co pozwoli na bardziej precyzyjne planowanie wydobycia.
Jak podaje PWr projekt finansowany jest z funduszy programu Horyzont Europa, a prowadzi go konsorcjum naukowców oraz przedsiębiorców z Danii, Szwecji, Polski, Portugalii, Grecji i Belgii. Prace nad technologią rozpoczęły się w listopadzie 2023 roku i potrwają trzy lata, a liderem projektu jest Luleå University of Technology.
Nowe podejście
Obecne metody poszukiwania złóż wymagają wykonywania głębokich pionowych odwiertów przy użyciu ciężkich maszyn. Procedury te generują wysokie koszty, powodują zanieczyszczenia i ingerują w środowisko naturalne. Alternatywą ma być inteligentny, autonomiczny robot, który będzie prowadził odwierty selektywne, omijając obszary ubogie w surowce i minimalizując zbędne odpady - informuje PWr.
Dzięki zastosowaniu zaawansowanych czujników oraz algorytmów sztucznej inteligencji, urządzenie będzie mogło analizować strukturę geologiczną złoża na bieżąco. W ten sposób zmniejszy się liczba wymaganych odwiertów, a sam proces eksploracji stanie się zarówno efektywniejszy jak i bardziej ekologiczny.
Technologia i wyzwania
Robot opracowywany w ramach projektu MINOTAUR ma być kompaktowym urządzeniem, przypominającym miniaturową maszynę TBM (tunnel boring machine), czyli małą wersję tarczy drążącej tunel. Wyposażony w precyzyjne manipulatory i czujniki, będzie prowadził odwierty zoptymalizowane pod konkretne surowce.
Jednym z głównych wyzwań, o których czytamy w materiale Politechniki Wrocławskiej jest dostosowanie robota do różnorodnych warunków geologicznych. Różne typy złóż – na przykład miedzi, złota czy metali ziem rzadkich – wymagają odmiennych metod poszukiwania i analizy. Dlatego na obecnym etapie naukowcy koncentrują się na dwóch konkretnych lokalizacjach: kopalni magnezytu w Grecji oraz kopalni wolframitu w Portugalii.
Rola Politechniki Wrocławskiej
Zespół badaczy z Politechniki Wrocławskiej koordynuje jeden z pakietów w projekcie i uczestniczy w opracowywaniu kluczowych założeń technologicznych. Do jego zadań należy m.in.:
- zdefiniowanie technicznych wymagań dla robota,
- określenie warunków geologicznych, w jakich urządzenie będzie działać,
- analiza regulacji prawnych dotyczących dokumentowania złóż w różnych krajach,
- zapewnienie zgodności robota z międzynarodowymi normami i procedurami.
Wpływ na przyszłość górnictwa
Zastosowanie robotów w poszukiwaniach surowców może zrewolucjonizować branżę górniczą, pozwalając na szybsze i bardziej precyzyjne wydobycie. Ograniczenie liczby dużych odwiertów zminimalizuje negatywny wpływ górnictwa na środowisko i poprawi bezpieczeństwo pracowników tego sektora gospodarki.
Choć projekt znajduje się jeszcze we wczesnej fazie, jego efekty mogą stanowić fundament dla przyszłych, bardziej uniwersalnych rozwiązań w geologii i górnictwie.