noviLET pracuje nad przełomowym tomografem

Oczywiście to tylko jeden z aspektów flagowego projektu realizowanego przez poznańska firmę noviLET. Przedsięwzięcie zakłada opracowanie tomografu i spektrometru Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego (EPR) oraz Podwójnego Rezonansu Protonowo-Elektronowego (PEDRI) – bo tak brzmi pełna nazwa opracowywanych urządzeń. Główne zastosowanie takiego sprzętu to właśnie wspomaganie badań nad terapiami nowotworowymi.

- Mamy duże doświadczenie w tomografii EPR i zajmowaliśmy się już budową tego typu urządzeń. Zespół wywodzi się ze środowiska naukowego, to pracownicy uniwersytetów i politechnik; elektronicy, matematycy, i inni specjaliści najwyższej klasy, z olbrzymią wiedzą i doświadczeniem – podkreśla dr Tomasz Czechowski, wiceprezes firmy noviLET.

Poparcie jego słów znajdujemy w faktach. Firma powstała zaledwie w 2014 roku, jako start-up, i już udało się jej zdobyć dofinansowanie na prawie 80% wartości projektu, który ma kosztować 4,9 mln PLN. Temat zadania brzmi następująco: „Budowa prototypowych tomografów i spektrometrów Elektronowego Rezonansu Paramagnetycznego (EPR) oraz Podwójnego Rezonansu Protonowo-Elektronowego (PEDRI) wykorzystujących zmodyfikowane metody fali ciągłej oraz przejść nagłych do zastosowań biomedycznych i wspomagania badań nad terapiami nowotworowymi.” O co chodzi? – Pracujemy nad tomografem EPR, który będzie obrazował nie anatomię, ale funkcjonalność badanego obiektu, czyli stan metaboliczny. Dowiemy się zatem więcej na temat tego, jak działa organ, zamiast poznać tylko informacje o tym, jak wygląda – wyjaśnia dr Czechowski. Tomograf będzie mierzył bezpośrednio stężenie tlenu. To znana w nauce metoda wykrywania zmian nowotworowych, ponieważ guzy nowotworowe powstające w organizmie mają zdecydowanie mniej tlenu niż zdrowe tkanki. Co więcej, ilość tlenu w guzie wpływa na powodzenie radioterapii, ponieważ im mniej tlenu w komórkach poddawanych radioterapii, tym większa powinna być dawka promieniowania. Problem w tym, że chociaż medyczne znaczenie stężenia tlenu w tkankach jest doskonale znane, w tym przypadku technologia nie nadąża za nauką, ponieważ na świecie nie ma urządzeń pozwalających na szybkie badanie bezpośredniego stężenia tlenu w dużych obiektach. I właśnie na tym polu zamierzają wykazać się naukowcy z noviLET-u. – Obecnie na rynku są urządzenia, które mogą mierzyć stężenie tlenu w bardzo małych obiektach (do 2 cm) i wolno. Nasz aparat będzie mógł analizować obiekty o wielkości do 6 cm i będzie robił to szybko – czas badania wyniesie kilka, najdalej kilkanaście minut, co jest akceptowalne, w przeciwieństwie do kilkunastu godzin czy całego dnia. Czas jest tu kluczowy, bo przecież nasz organizm nieustannie się zmienia. Możemy wstrzymać oddech, ale nie zatrzymamy procesów zachodzących w żywych tkankach – opowiada wiceprezes spółki. Badacz dodaje, że obrazowanie zmian w czasie również jest niezwykle interesujące, ponieważ na podstawie takich informacji można pozyskać przydatne informacje, np. o typie nowotworu. Rozwiązanie poznańskich badaczy będzie pierwszym urządzeniem tego typu na rynku. Projekt został zaplanowany na trzy lata. Komercjalizacja nowego tomografu to główne zadanie noviLET-u, ale nie jedyne. – Mamy oczywiście plany innych konstrukcji. Dzięki naszej wiedzy i doświadczeniu takich pomysłów rodzi się bardzo dużo i to nie tylko z branży elektroniki medycznej – zdradza dr Tomasz Czechowski, ale jak na razie odmawia wyjawienia jakichkolwiek szczegółów. Zapytamy zatem następnym razem.